A. STATUS QUO

Ι. Το νομολογιακό υλικό

ΕφΘεσ 1689/2011 (ΕλλΔνη 2015/6) και 1685/2012 (ΔΕΕ 2012, 757 = ΕλλΔνη 2012, 812 = ΕπισκΕΔ 2012, 968) καθώς και δύο αποφάσεις πρώτου βαθμού, η απόφαση του ΠΠρΘεσ 10419/2002 (ΝΟΜΟΣ) και η απόφαση ΠΠρΘεσ 4978/2011 (Αρμ. 2011, 781 και ΝΟΜΟΣ (με πλήρες κείμενο))

ΙΙ. Κύρια επαναλαμβανόμενη διατύπωση στη νομολογία
Ανήκουν “στον πυρήνα της εταιρικής συμμετοχής και δεν μπορούν να αφαιρεθούν χωρίς τη συναίνεση του θιγόμενου εταίρου το δικαίωμα συμμετοχής στη διαχείριση, η μεταβολή του ποσοστού συμμετοχής των εταίρων, η καταβολή προσθέτων εισφορών, η μη διανομή κερδών».

ΙΙΙ. Αντικείμενο ελέγχου - Στόχος
Αντικείμενο ελέγχου υπό τον πυρήνα της εταιρικής συμμετοχής είναι κάθε εταιρική καταστατική ρήτρα ή απόφαση η οποία λαμβάνεται πλειοψηφικά στο μέτρο που θίγει, περιορίζει ή αίρει εταιρικά δικαιώματα ενός εταίρου. Λ.χ οι τροποποιήσεις της εταιρικής συμβάσεως ή βασικές αποφάσεις που μεταβάλουν την εσωτερική οργάνωση της εταιρίας και τις σχέσεις των εταίρων μεταξύ τους.

Στόχος:
→ δεν πρόκειται για την προστασία μόνον της μειοψηφίας αλλά πρωτίστως του μεμονωμένου εταίρου (ατομική προστασία)
→ προστασία της μειοψηφίας μέσα από την ατομική προστασία (εταιρική συμμετοχή).

ΙV. Έννομη συνέπεια
H ακυρότητα της σχετικής ρήτρας του καταστατικού ή της απόφασης των εταίρων η οποία ελήφθη πλειοψηφικά.

V. Ελλείπουν αποφάσεις
Ως προς τα ανεπίδεκτα παραίτησης έστω και με ομόφωνη απόφαση εταιρικά δικαιώματα.

VI. H θεωρία
Εξαιρετικά περιορισμένη αλλά σαφής αναφορά στον πυρήνα της εταιρικής συμμετοχής

VII. Αιτούμενο
H θεωρητική θεμελίωση, η διευκρίνιση και τα όρια της έννοιας του πυρήνα της εταιρικής συμμετοχής, έννομες συνέπειες ώστε να αποκρυσταλλωθεί ένας κατά το δυνατόν διαφανής και ελέγξιμος μηχανισμός ελέγχου των αποφάσεων που λαμβάνονται πλειοψηφικά.

VIII. Βασικά ερωτήματα
(i) ποια είναι η σχέση της με τις γενικές ρήτρες του ΑΚ, οι οποίες θέτουν όρια στη συμβατική ελευθερία, παράλληλα προς ορισμένα ειδικά όρια που θέτουν οι ελάχιστες διατάξεις της αστικής εταιρίας και του ν. 4072/2012 για τις προσωπικές εμπορικές εταιρίες.
(ii) ποιος είναι ο «πυρήνας», των εταιρικών δικαιωμάτων, η επέμβαση στα οποία πρέπει να είναι περιορισμένη και υπό προϋποθέσεις, μη υποκείμενη στην πλήρη διάθεση της πλειοψηφίας ή και της ομοφωνίας των εταίρων.

B. ΓΕΝΙΚΗ ΘΕΩΡΗΣΗ

Ι. Η προστασία της μειοψηφίας στις προσωπικές εταιρίες terra incognita
→ ο νομοθέτης αρκείται στην ομοφωνία ως κανόνα ενδοτικού δικαίου

→ σκιώδης ύπαρξη η προστασία της μειοψηφίας

→ η θέσπιση της πλειοψηφικής αρχής σε μια προσωπική εταιρία μπορεί να θέσει τον μειοψηφούντα εταίρο σε δυσχερέστερη θέση από την αντίστοιχη θέση του μετόχου, ο οποίος ως μειοψηφία διαθέτει ex lege μια σειρά μειοψηφικών δικαιωμάτων.

→ επιπλέον, δύναται να υποβαθμίσει ή να απαξιώσει πλήρως τα εταιρικά δικαιώματά του και να μεταβάλει σε βάρος του την εσωτερική εταιρική δομή.

ΙΙ. Αρχές της ομοφωνίας/πλειοψηφίας ως μέσα λειτουργίας της εταιρίας στις συναλλαγές
→ Ομοφωνία, = διατήρηση του status quo – κίνδυνος καταχρήσεων από την οπορτουνιστική συμπεριφορά της πλειοψηφίας
→ Πλειοψηφία = προσαρμογή της επιχείρησης σε νέα δεδομένα – κίνδυνος καταχρήσεων από την οπορτουνιστική συμπεριφορά της πλειοψηφίας

ΙΙΙ. Ο πυρήνας της εταιρικής συμμετοχής ως όριο στην εξουσία της πλειοψηφίας και μέσο προστασία του εταίρου δίπλα στις άλλες αρχές (αρχή της ισότιμης μεταχείρισης, υποχρέωση πίστης, αδιάσπαστο της εταιρικής συμμετοχής)

IV. Βασικές παραδοχές
1. Δυο βασικές εκφάνσεις
→ σχετικά αναφαίρετα εταιρικά δικαιώματα. Δεν αφαιρούνται χωρίς την συναίνεση του θιγόμενου εταίρου
→ απολύτως αναφαίρετα και ανεπίδεκτα παραίτησης δικαιώματα με απόφαση των εταίρων ή με καταστατική ρύθμιση

5. Ψήγματα νομικών βάσεων στην αστική εταιρία του ΑΚ για τα σχετικά αναφαίρετα δικαιώματα η αφαίρεση των οποίων απαιτεί συναίνεση του εταίρου

(α) Άρθρο 745 ΑΚ (απαγόρευση επιβολής συμπληρωματικών εισφορών). Κατ’ ουσία πρόκειται για επιβολή υποχρεώσεως, η οποία απαιτεί συναίνεση. Είναι η ανάστροφη άποψη των σχετικά αναφαίρετων δικαιωμάτων, εφόσον προστατεύει τον εταίρο από την μη προβλέψιμη επαύξηση των εταιρικών υποχρεώσεων του, ιδίως εισφορών

(β) Νομικές βάσεις στην αστική εταιρία για τα απολύτως αναφαίρετα δικαιώματα. Ακυρότητα σε συμφωνίες που περιορίζουν το δικαίωμα πληροφορήσεως του εταίρου (άρθρο 755 εδ. β ΑΚ), ο αποκλεισμός από το κέρδος ή τις ζημίες (άρθρο 764). Εξειδικεύουν την απαγόρευση των άρθρων 178, 179 ΑΚ στην αστική εταιρία.

VI. Η βασική σκέψη του πυρήνα της εταιρικής συμμετοχής στις προσωπικές εταιρίες

(1) Λειτουργική δικαιολόγηση
(i) Η συμμετοχή σε μια προσωπική εταιρία δεν δύναται να απογυμνωθεί πλήρως από τα περιουσιακά και πρωτίστως διοικητικά δικαιώματα που απορρέουν από την έννοια της εταιρικής συμμετοχής. Αλλιώς, θα αναιρείτο η έννοια της εταιρικής συμμετοχής ή θα καθίστατο κενό γράμμα ή κέλυφος.
(ii) Ως εκ τούτου, ο εταίρος, τόσο ατομικά όσο και ως μειοψηφία, πρέπει να διατηρήσει σε κάθε περίπτωση έναν «πυρήνα» σχετικώς ή πλήρως αναφαίρετων δικαιωμάτων ιδίως όταν έχει απεριόριστη ευθύνη.

(2) Το «ατελές» της εταιρικής σύμβασης
(i) Δεν μπορεί ένα εταιρικό μέλος να προβλέψει ex ante τα ακριβή δικαιώματα και υποχρεώσεις του κατά τέτοιο τρόπο ώστε να ισχύουν αμετάβλητα καθ’ όλη την εταιρική διάρκεια.
(ii) Ουδείς μπορεί να προβλέψει κατά την σύναψη της εταιρικής συμβάσεως αν και σε ποιο βαθμό επαρκεί η βάση εμπιστοσύνης που υπάρχει στο χρονικό αυτό σημείο.
(iii) Απαιτείται ένα «ελάχιστο» (“πυρήνας»), ιδίως διοικητικών δικαιωμάτων, προκειμένω τα δικαιώματα αυτά να λειτουργήσουν ως μελλοντικό «αντίβαρο» στην εγγενή «ατέλεια» της εταιρικής συμβάσεως.

(3) Κρυμμένη στάθμιση συμφερόντων – αντίβαρο στην ευρύτατη ενδοεταιρική ελευθερία.
O πυρήνας της εταιρικής συμμετοχής απηχεί μια κρυμμένη στάθμιση και αξιολόγηση συμφερόντων, συμπυκνωμένη στενογραφικά στην έννοια του «πυρήνα» μεταξύ αφενός των εταιρικών δικαιωμάτων και της προστασίας της μειοψηφίας και αφετέρου της ιακριτικής ευχέρειας της πλειοψηφίας.

(i) Η προσέγγιση υπό την πυρήνα της εταιρικής συμμετοχής είναι τελικώς το “εναρμονιστικό» αποτέλεσμα μιας κρυμμένης αξιολογήσεως και σταθμίσεως μεταξύ αφενός ορισμένων «ελάχιστων» εταιρικών δικαιωμάτων εκάστου εταίρου και της προστασίας της μειοψηφίας και αφετέρου της διακριτικής ευχέρειας της πλειοψηφίας.

(ii) Λειτουργεί ως το δογματικό αντίβαρο στην ευρύτατη διαπλαστική ελευθερία που χαρακτηρίζει το δίκαιο των προσωπικών εταιριών, η οποία και οδηγεί στην πλειοψηφική λήψη αποφάσεων.

Γ. ΔΥΝΑΤΕΣ ΝΟΜΙΚΕΣ ΒΑΣΕΙΣ, ΕΚΦΑΝΣΕΙΣ ΚΑΙ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ

I.Σχετικά αναφαίρετα δικαιώματα άρθρο 281 ΑΚ σύνδεση με την έννοια της εταιρικής συμμετοχής
→ λείπει σαφής δικαιολόγηση

→ ένταξη στο άρθρο 281 ΑΚ

ΙΙ. Απολύτως αναφαίρετα δικαιώματα, ανεπίδεκτα παραίτησης άρθρα 178, 179 ΑΚ

ΙΙΙ. Διάκριση με βάση τις έννομες συνέπειες
(i) Στα σχετικά αναφαίρετα δικαιώματα, η επέμβαση εξαρτάται από τη συναίνεση του θιγόμενου, ενώ η υποχρέωση πίστεως μπορεί σε εξαιρετικές περιστάσεις να οδηγήσει στην υποχρέωση ανοχής του ή συναινέσεώς του.
(ii) Στα απολύτως αναφαίρετα εταιρικά δικαιώματα η συναίνεση είναι νομικά αδιάφορη και η σχετική συμβατική ρήτρα άκυρη.

→ Η κατηγορία των σχετικών αναφαίρετων δικαιωμάτων, όπου η παραίτηση από αυτά εξαρτάται από την συναίνεση του θιγόμενου εταίρου, οδηγεί στις διαπραγματεύσεις μεταξύ των εταίρων με απώτερο στόχο την εναρμόνιση των διαφορετικών συμφερόντων υπό την εταιρική ομπρέλα.
→ Αντιθέτως τα αναφαίρετα, ανεπίδεκτα παραιτήσεως δικαιώματα δεν μπορούν να αποτελέσουν αντικείμενο ενδοεταιρικών διαπραγματεύσεων.

Δ. ΠΡΩΤΗ ΕΚΦΑΝΣΗ: ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΝΑΦΑΙΡΕΤΑ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ ΜΟΝΟΝ ΜΕ ΤΗ ΣΥΝΑΙΝΕΣΗ ΤΟΥ ΘΙΓΟΜΕΝΟΥ ΕΤΑΙΡΟΥ

Ι. Περιεχόμενο

Ανήκουν κατά την νομολογία:
→ το δικαίωμα συμμετοχής στη διαχείριση
→ η μεταβολή του ποσοστού συμμετοχής των εταίρων,
→ η καταβολή προσθέτων εισφορών, δεδομένου ότι προστατεύει τον εταίρο από την μη προβλέψιμη, αδόκητη επαύξηση των υποχρεώσεων του. Υπηρετεί αμιγώς την προστασία του μεμονωμένου εταίρου
→ η μη διανομή κερδών και η δημιουργία εμφανών ή αφανών αποθεματικών

Μπορεί κανείς να προσθέσει:
→ το δικαίωμα ψήφου ως προς μια συγκεκριμένη απόφαση και όχι γενικά για κάθε απόφαση

ΙΙ.Τροποποίηση καταστατικού και έμμεση επέμβαση σε σχετικώς αναφαίρετα δικαιώματα.
→ κανόνας δυνατή είναι, κατά την απολύτως κρατούσα άποψη, η λήψη με πλειοψηφία αποφάσεων που τροποποιούν το καταστατικό.
→ σε αποφάσεις για την αλλαγή του εταιρικού σκοπού ή της νομικής μορφής μέσω μετατροπής ή για την είσοδο νέων εταίρων θα πρέπει να διερευνάται, αν έμμεσα επεμβαίνουν στον πυρήνα της εταιρικής συμμετοχής.
→ αν ο εταίρος έχει παραχωρήσει σε τρίτο πληρεξουσιότητα να ψηφίσει στη συνέλευση των εταίρων, τούτη δεν μπορεί να εκτείνεται σε αυτά τα δικαιώματα
→ το αυτό ισχύει και για μια γενική δέσμευση ψήφου με ενοχική σύμβαση, η οποία θα πρέπει να ερμηνευθεί συσταλτικά, ώστε να εξαιρεί τα σχετικώς αναφαίρετα δικαιώματα

ΙΙΙ. Η συναίνεση του θιγόμενου εταίρου
→ Η συναίνεση είναι όρος του ενεργού της συγκεκριμένης αποφάσεως ή καταστατικής ρήτρας, η οποία και πλήττεται με ακυρότητα.
→ Χωρίς αυτήν μέχρι δοθεί ή είναι οριστική η άρνηση του θιγόμενου ηρτημένη ακυρότητα

ΙV. H εκ των προτέρων συναίνεση: νόμιμη ή όχι;
Η νομολογία, με την απόφαση του ΕφΘεσ 1689/2011 και την απόφαση του ΠΠρΘεσ 10419/2002 (ΝΟΜΟΣ), κλίνει προς την πράγματι ορθή καταφατική λύση, θέση που φαίνεται να υιοθετεί και το άρθρο 745 ΑΚ.

Προϋποθέσεις (θεωρία):
→ πρέπει να είναι σαφής.
→ ο εταίρος, ο οποίος έχει παράσχει την εκ των προτέρων συναίνεσή του, ευχερώς να αναγνωρίζει μέχρι ποίου σημείου πρέπει να ανεχθεί την μείωση των δικαιωμάτων του
→ δεν αρκεί, «εν λευκώ» συναίνεση, αλλά πρέπει να είναι ειδική.
→ κρίσιμη είναι η δυνατότητα του εταίρου να διαγνώσει εν των προτέρων με αντικειμενικά κριτήρια την παραίτηση από συγκεκριμένα δικαιώματά του (ex ante προγνωσιμότητα, ratio άρθρου 745 ΑΚ) για να προβλέψει με αντικειμενικά κριτήρια «τον κίνδυνο».
→ εξ αυτού συνάγεται ότι γενική εκ των προτέρων αδιάκριτη παραίτηση ως προς κάθε περιουσιακό ή διοικητικό δικαίωμα είναι άκυρη.
→ αυτό ισχύει και για την άρση της απαγορεύσεως ανταγωνισμού υπέρ ενός εταίρου, όπου η απαλλαγή από το άρθρο 747 ΑΚ μπορεί να οδηγήσει δυνητικά στην εξάρτηση της προσωπικής εταιρίας από τον εταίρο/ανταγωνιστή ή και στην πλήρη υπόσκαψή

V. Κατ’ εξαίρεση δικαιολόγηση της επεμβάσεως σε σχετικά αναφαίρετα δικαιώματα
→ Η νομολογία είναι εν προκειμένω απόλυτη. Δεν δέχεται δικαιολόγηση.
→ Η στάθμιση αυτή, ειδικά υπό τη νομική βάση του άρθρου 281 ΑΚ, δεν δύναται να είναι πάντοτε μονοσήμαντη, ήτοι να συνεπάγεται οιαδήποτε δυνατότητα εναλλακτικής σταθμίσεως. Μπορεί να επιδέχεται εξαιρέσεις, εκεί όπου η έλλειψη συναινέσεως δεν θα ασκούσε νομική επιρροή, λ.χ. με την επίκληση της υποχρεώσεως πίστεως.
→ Το ίδιο θα πρέπει να ισχύσει για την δημιουργία αποθεματικών
→ Γενικότερα, εξαιρέσεις συντρέχουν, όταν η επέμβαση σε ένα δικαίωμα εταίρου χωρίς τη συναίνεσή του είναι αναγκαία για «σπουδαίο αντικειμενικά λόγο», π.χ. Προφανή λόγο εταιρικού συμφέροντος ή την απαραίτητη προσαρμογή της εταιρικής συμβάσεως, η οποία είναι αναγκαία για την προώθηση του εταιρικού σκοπού

Ε. Δεύτερη έκφανση: απολύτως αναφαίρετα ή ανεπίδεκτα παραιτήσεως δικαιώματα

I. Περιεχόμενο - λόγοι
→ μέσω των απολύτως αναφαίρετων ή ανεπίδεκτων παραιτήσεως δικαιωμάτων θεσπίζεται ένα όριο της συμβατικής ελευθερίας των εταίρων προσωπικής εταιρίας αναγκαστικού δικαίου
→ μέσο αυτοπροστασίας του εταίρου από την πλήρη, έστω και εκούσια, πλήρη απαλλοτρίωση της διαπλαστικής ελευθερίας που έχει να διαπλάσσει με τους (συν) εταίρους του τις εσωτερικές τους σχέσεις (προστασία από την υπέρμετρη αυτοδέσμευση)
→ προληπτικώς δρών περιορισμό των ιδιωτικής αυτονομίας, ο οποίος είναι χειραφετημένος από την απόδειξη στην συγκεκριμένη περίπτωση ότι συντρέχει υπέρμετρη αυτοδέσμευση στην συγκεκριμένη περίπτωση ή καταχρηστική συμπεριφορά
→ πρόκειται για βασικά «ελάχιστα δικαιώματα» δικαιώματα που απορρέουν από την εταιρική συμμετοχή, χωρίς τα οποία ο εταίρος δεν μπορεί να συμμετάσχει και να επέμβει στην εταιρική βούληση, προκειμένου να κατευθύνει από κοινού και την έκταση και ένταση της ευθύνης του
→ ανάγκη λειτουργίας της εταιρίας. Μια ρήτρα πλειοψηφικής λήψεως αποφάσεων, με την οποία ο εταίρος στερείται βασικών δικαιωμάτων του, εμποδίζει την ενάσκησή τους προς γενικότερη βλάβη της εταιρικής λειτουργίας

III. Ειδικές εκφάνσεις
→ το δικαίωμα πληροφορήσεως, περιορισμό του οποίου απαγορεύει με ποινή ακυρότητας το άρθρο 755 εδ. β ΑΚ
→ το δικαίωμα συμμετοχής και ψήφου στη συνέλευση των εταίρων
→ το δικαίωμα δικαστικής προσβολής αποφάσεων της συνελεύσεως των εταίρων ως ακύρων. Αλλιώς, ο εταίρος στερείται παντελώς κάθε εξωγενούς επιγενόμενης δικαστικής προστασίας.
→ το δικαίωμα δικαστικής προσβολής αποφάσεων πρέπει τελικώς, όπως η actio pro socio, να θεωρηθεί ως ελεγκτικό δικαίωμα προς όφελος της μειοψηφίας και του εταίρου ατομικώς.
→ άκυρη ακόμα και επί συγκεκριμένης ενδοεταιρικής διαφοράς, είναι η εκ των προτέρων παραίτηση και όχι η εκ των υστέρων, ήτοι εφόσον έχει γεννηθεί το συγκεκριμένo δικαίωμα προσβολής.
→ ρήτρα στο καταστατικό, ότι η έγερσή της εταιρικής αγωγής εξαρτάται από την προηγούμενη συναίνεση των λοιπών εταίρων, είναι, ως εκ τούτου, άκυρη

Έγκυρη είναι
→ η παραίτηση από την ad hoc ενάσκησή τους στη συγκεκριμένη περίπτωση
→ ο καθορισμός του τρόπου ενασκήσεως τους, εφόσον τούτο είναι νοητό, λχ o τρόπος και χρόνος ενασκήσεως του δικαιώματος πληροφορήσεως

ΣΤ.Έννομες συνέπειες
Ι.Ανεπίδεκτα παραιτήσεως/απολύτως αναφαίρετα δικαιώματα
→ Άκυρη είναι η ειδική καταστατική ρήτρα ή η σχετική απόφαση των εταίρων, ακόμα και ομόφωνη, όπως και προβλέψεις στο καταστατικό που παρέχουν την εξουσία αυτήν στην πλειοψηφία.
→ Ομοίως, συμβατικές ρήτρες με τις οποίες αίρονται «αναφαίρετα δικαιώματα» είναι αυτοδικαίως άκυρες (άρθρα 178, 179 ΑΚ).

ΙΙ. Σχετικά αναφαίρετα δικαιώματα

Δύο υποστηρίξιμες απόψεις:
→ άκυρη είναι η ίδια η πλειοψηφική ρήτρα του καταστατικού (πρώτη άποψη)
→ η απόφαση της πλειοψηφίας που υλοποιεί τη, συχνά γενική, καταστατική ρήτρα. (δεύτερη άποψη)

• Πρώτη άποψη:
→ υπό την πρώτη εκδοχή, όπως και στα αναφαίρετα εταιρικά δικαιώματα, συντρέχει έλεγχος μιας καταστατικής ρήτρας.
→ δεν δημιουργείται καν αρμοδιότητα της συνέλευσης των εταίρων να αποφασίσουν πλειοψηφικά για ένα τέτοιο ζήτημα και. Η ισχύς του κανόνα της πλειοψηφίας φθάνει εκεί, όπου θίγονται σχετικώς αναφαίρετα δικαιώματα του θιγόμενου εταίρου.
→ τούτο έχει πρακτικό αποτέλεσμα ότι αναβιώνει η αρχή της ομοφωνίας, εάν η πλειοψηφική ρήτρα είναι συλλήβδην άκυρη.

• Δεύτερη άποψη:
→ εκκινεί από το ότι δεν θίγεται ο πλειοψηφικός κανόνας, αλλά μόνον η συγκεκριμένη απόφαση, με την οποία πλήττεται ο πυρήνας της εταιρικής συμμετοχής.
→ πρόκειται δηλ. όχι για έλεγχο μιας καταστατικής ρήτρας αλλά για επιγενόμενο δικαστικό έλεγχο των συγκεκριμένων αποφάσεων κατά περιεχόμενο
→ αν επιστρέψει κανείς με την πρώτη άποψη, στην αρχή της ομόφωνης λήψεως αποφάσεων, τότε δεν απαιτείται μόνον η συναίνεση του θιγόμενου εταίρου αλλά όλων των λοιπών εταίρων, ακόμα και αν δεν θίγονται.

• Ορθότερη άποψη:
→ η απαιτούμενη συναίνεση του θιγόμενου εταίρου εξασφαλίζεται καλύτερα με τη δεύτερη εκδοχή, ενώ αντικατοπτρίζει καλύτερη την ουσία του πυρήνα της εταιρικής συμμετοχής ως προς τα σχετικά αναφαίρετα δικαιώματα

III. Ερμηνευτικός κανόνας υπέρ της συσταλτικής ερμηνείας μιας γενικά διατυπωμένης πλειοψηφικής ρήτρας στο καταστατικό;

1. Κανόνας η ομοφωνία
→ υποστηρίζεται η άποψη ότι επειδή ο κανόνας λήψης αποφάσεως στις προσωπικές εταιρίες είναι η ομοφωνία, η απόκλιση από αυτόν πρέπει να ερμηνεύεται στενά.
→ αυτό σημαίνει ότι μια γενικά διατυπωμένη καταστατική ρήτρα, όπου δεν έχει αποτυπωθεί η σαφής βούληση των εταίρων θα πρέπει να ερμηνευθεί ότι αφορά διαχειριστικές αποφάσεις ή ότι εν πάσει περιπτώσει δεν αναφέρεται σε βασικές (δομικές) εταιρικές αποφάσεις.
→ ο κανόνας του “πυρήνα”, δημιουργεί έναν ερμηνευτικό κανόνα του τύπου «εν αμφιβολία υπέρ της μειοψηφίας».
→ κατ’ αποτέλεσμα, η αρχή της ομοφωνίας σε σχέση με την αρχή της πλειοψηφίας πριμοδοτείται με ένα “νομικό Bonus

2.Αντίθετη άποψη ομοφωνία και πλειοψηφική λήψη αποφάσεων ισοδύναμες δυνατότητες
→ ομόφωνη και πλειοψηφική λήψη αποφάσεων είναι ισότιμες και νόμιμες αρχές λειτουργίας της προσωπικής εταιρίας, των οποίων η συνομολόγηση δεν απαιτεί ιδιαίτερη δικαιολόγηση, η θέση όμως των ορίων σε αυτές απαιτεί ρητή θεμελίωση.
→ αμφότερες είναι νόμιμες και ισότιμες εκφάνσεις της διαπλαστικής ελευθερίας των εταιρικών μελών, έκαστη με διαφορετικά πλεονεκτήματα και μειονεκτήματα, η στάθμιση των οποίων ανήκει στην διαπλαστική ελευθερία των συμβαλλομένων εταιρικών μελών

Ζ. ΠΑΡΕΚΒΑΣΗ: ΔΙΚΑΙΟ ΤΗΣ ΑΕ

 → Η κατηγορία των σχετικώς αναφαίρετων δικαιωμάτων έχει πεδίο εφαρμογής και στο δίκαιο της αε. Το δικαίωμα προτιμήσεως μπορεί να καταταγεί σε αυτά.
→ η κατηγορία των απολύτως αναφαίρετων (ανεπίδεκτων παραιτήσεως ή αφαιρέσεως) δικαιωμάτων που πηγάζουν από την εταιρική συμμετοχή μπορεί ίσως να δώσει χρήσιμα ερείσματα, όταν συζητούνται και τα όρια της καταστατικής ελευθερίας στο δίκαιο της αε
→ και υπό το εταιρικό ένδυμα της ανώνυμης εταιρίας, πρόκειται για βασικά, θεμελιώδη δικαιώματα του μετόχου που του εξασφαλίζουν ένα «ελάχιστο» συμμετοχής στην εταιρία και στο σχηματισμό της εταιρικής βουλήσεως μέσω της γενικής συνελεύσεως., λχ δικαίωμα συμμετοχής στην γς, δικμ ψήφου.
→ καταστατική ρύθμιση που αποκλείει το δικαίωμα ψήφου και προσβολής εταιρικών αποφάσεων είναι άκυρη είτε επιτυγχάνεται με καταστατική ρύθμιση, είτε με απόφαση της γενικής συνελεύσεως ή και με εξωεταιρική συμφωνία
→ είναι αφενός ανεξάρτητα από το ύψος της εταιρικής συμμετοχής του και αφετέρου ανοσοποιημένα από την επέμβαση της γενικής συνελεύσεως των εταιρικών μελών ή του διοικητικού συμβουλίου.
→ όπως και τα αντίστοιχα δικαιώματα στις προσωπικές εταιρίες, εξυπηρετούν τόσο την προστασία του μετόχου ατομικά όσο και τη λειτουργία της ανώνυμης εταιρίας