Την 31.5.2013 δημοσιεύθηκε (ΦΕΚ 122, τ. Α) ο νόμος 4156 με τίτλο «Μνημόνιο Κατανόησης στον τομέα της προστασίας του περιβάλλοντος μεταξύ του Υπουργείου Περιβαλλοντικής Προστασίας του Κράτους του Ισραήλ και του Υπουργείου Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής».

Με το τρίτο άρθρο του νόμου αυτού τροποποιούνται ή και συμπληρώνονται, μεταξύ άλλων, και διατάξεις των νόμων περί ΑΕ και ΕΠΕ.

Ο έλληνας νομοθέτης βεβαίως και μας έχει συνηθίσει να θεσπίζει με ένα νόμο άσχετες μεταξύ τους διατάξεις, πράγμα που καταδεικνύει την έλλειψη συστηματικής νομοθετικής πολιτικής.

Το θέμα μας όμως δεν είναι μόνο ότι σ’ ένα νόμο με άσχετο τίτλο συμπεριελήφθησαν και διατάξεις που τροποποιούν το δίκαιο της ΕΠΕ και της ΑΕ, πράγμα που μας ενδιαφέρει εν προκειμένω, αλλά και η προχειρότητα με την οποία αντιμετωπίζονται οι δύο αυτοί σημαντικοί θεσμικοί νόμοι, σ’ ότι αφορά την αποσπασματική ρύθμιση διατάξεών τους.

Και εξηγούμεθα:

1. Με τις παρ. 9, 10 και 11 του τρίτου άρθρου ν. 4156/2013, με τίτλο «Ρυθμίσεις για την βελτίωση της ανταγωνιστικότητας» τροποποιήθηκε το άρθρο 4 του ν. 3190/55 περί ΕΠΕ. Ειδικότερα με την παρ. 9 αντικαταστάθηκε η παρ. 1 του άρθρου 4 του ν. 3190/55 και πλέον ορίζεται ότι «Το κεφάλαιο της εταιρείας περιορισμένης ευθύνης καθορίζεται από τους εταίρους χωρίς περιορισμό. Κάθε διάταξη περί ελάχιστου καταβεβλημένου κεφαλαίου καταργείται.» (π.χ βλ. παρ. 3 άρθρου 41 ν. 3190/1955).

Της ως άνω τροποποίησης είχε προηγηθεί και πάλι τροποποίηση του άρθρου 4 του ν. 3190/1955 δυνάμει του της παρ. 3 [στοιχ. β)] του άρθρου 6 της από 12 Δεκεμβρίου 2012 Πράξεως Νομοθετικού Περιεχομένου (Π.Ν.Π), (ΦΕΚ 240/12.12.2012, τ. Α), η οποία κυρώθηκε νομοθετικά δυνάμει του άρθρου 48 του ν. 4111/2013 (ΦΕΚ 18/25.01.2013, τ. Α). Με την εν λόγω τροποποίηση το ελάχιστο κεφάλαιο της ΕΠΕ είχε ορισθεί στο ποσό των δύο χιλιάδων τετρακοσίων (2.400) ευρώ. Είχε προηγηθεί βεβαίως η μείωση σε 4.500€ από 18.000€, σύμφωνα με το άρθρο 4 παρ. 1 ν. 3661/2008.

Με την παρ. 10 αντικαταστάθηκε η παρ. 2 του άρθρου 4 του ν. 3190/55 και πλέον ορίζεται ότι «2. Κάθε εταίρος μετέχει στην εταιρεία μόνον με μία μερίδα συμμετοχής και με περισσότερα εταιρικά μερί δια, τα οποία αποτελούν την μερίδα συμμετοχής του, αν η εισφορά του είναι πολλαπλάσια του ελάχιστου ποσού της μερίδας συμμετοχής σύμφωνα με το καταστατικό.»

Με την παρ. 11 αντικαταστάθηκε η παρ. 3 του άρθρου 4 του ν. 3190/55 και πλέον ορίζεται ότι ««3. Για τις εισφορές σε είδος εάν η αποτίμηση της εισφοράς είναι κατώτερη της οριζόμενης στο καταστατικό ή πολλαπλάσιου αυτής συμπληρώνεται με ευρώ μέχρι τα ποσά αυτά.»

Παρατηρούμε λοιπόν ότι σε χρονικό διάστημα πέντε (5) μηνών ο νομοθέτης επενέβη, για… λόγους «κατεπείγοντος χαρακτήρα» (βλ. άρθρο 6 Π.Ν.Π.), δύο φορές, προκειμένου ρυθμίσει το κεφάλαιο της ΕΠΕ. Αντιλαμβανόμαστε ότι δεν πρόκειται για τη βελτίωση της ανταγωνιστικότητας γενικώς, όπως ορίζει ο τίτλος του τρίτου άρθρου τρίτου ν. 4156/2013 αλλά για …..την «βελτίωση της ανταγωνιστικότητας» στη σχέση ΕΠΕ και ΙΚΕ σ’ ότι αφορά ειδικώς το εταιρικό κεφάλαιο. Συνεπώς….. ΕΠΕ versus IKE σημειώσατε Χ.

2. Τροποποιήσεις υπέστησαν και διατάξεις του Κ.Ν. 2190/1920, όπως ισχύει.

Πιο συγκεκριμένα με την διάταξη της παρ. 5 του τρίτου άρθρου αντικαταστάθηκε η παρ. 3 του άρθρου 22 ως εξής: «3. Επιτρέπεται το καταστατικό να ορίζει θέματα για τα οποία το διοικητικό συμβούλιο μπορεί να αναθέτει τις εξουσίες του διαχείρισης και εκπροσώπησης σε ένα ή περισσότερα πρόσωπα, μέλη του ή μη. Στις εταιρείες με κινητές αξίες εισηγμένες σε οργανωμένη αγορά, η κατά το προηγούμενο εδάφιο ανάθεση δεν επιτρέπεται, εφόσον πρόκειται για λήψη απόφασης που αφορά την πραγματοποίηση συναλλαγών της εταιρίας με συνδεδεμένα με αυτήν πρόσωπα, όπως αυτά ορίζονται στο ΔΛΠ 24. Το καταστατικό μπορεί επίσης να επιτρέπει στο διοικητικό συμβούλιο ή να το υποχρεώνει να αναθέτει τον εσωτερικό έλεγχο της εταιρείας σε ένα ή περισσότερα πρόσωπα, μη μέλη του ή, εάν ο νόμος δεν το απαγορεύει, και σε μέλη του διοικητικού συμβουλίου. Τα πρόσωπα αυτά μπορούν, εφόσον δεν το απαγορεύει το καταστατικό και προβλέπεται από τις αποφάσεις του διοικητικού συμβουλίου, να αναθέτουν περαιτέρω την άσκηση των εξουσιών που τους ανατέθηκαν ή μέρους τούτων σε άλλα μέλη ή τρίτους. Κατά την ίδρυση της εταιρείας ο διορισμός προέδρου, αντιπροέδρου, διευθύνοντος ή εντεταλμένου συμβούλου ή προσώπων με άλλη ιδιότητα και αρμοδιότητες για το πρώτο διοικητικό συμβούλιο μπορεί να γίνει και με το καταστατικό. Το διοικητικό συμβούλιο μπορεί οποτεδήποτε να προβεί σε διαφορετική κατανομή των ανωτέρω ιδιοτήτων μεταξύ των μελών του.».Επίσης με την παρ. 6 του αυτού ως άνω άρθρου αντικαταστάθηκε η παρ. 3 του άρθρου 22Α ως εξής: «3. Τα μέλη του διοικητικού συμβουλίου και κάθε τρίτο πρόσωπο στο οποίο έχουν ανατεθεί αρμοδιότητες του διοικητικού συμβουλίου, οφείλουν να αποκαλύπτουν έγκαιρα και επαρκώς στα υπόλοιπα μέλη του διοικητικού συμβουλίου τα ίδια συμφέροντά τους, που ενδέχεται να ανακύψουν από συναλλαγές της εταιρείας οι οποίες εμπίπτουν στα καθήκοντά τους, καθώς και κάθε άλλη σύγκρουση ιδίων συμφερόντων με αυτά της εταιρείας ή συνδεδεμένων με αυτήν επιχειρήσεων κατά την έννοια της παραγράφου 5 του άρθρου 42ε του παρόντος νόμου, που ανακύπτει κατά την άσκηση των καθηκόντων τους.»

Με την παρ. 7 του ίδιου ως άνω τρίτου άρθρου ο νομοθέτης πρόσθεσε στο άρθρο 22Α (μετά την παρ. 3β) την παράγραφο 3γ, η οποία ορίζει: «3γ. Εφόσον δηλωθεί περίπτωση σύγκρουσης συμφέροντος ή συντρέχει τέτοια περίπτωση κατά τα παραπάνω, εφαρμόζονται οι διατάξεις του άρθρου 66 ΑΚ».

Τέλος με την παρ. 8 του αυτού ως άνω τρίτου άρθρου προστέθηκε στο τέλος της παρ. 2 του άρθρου 23Α το εξής εδάφιο: «Επί εταιρείας με κινητές αξίες εισηγμένες σε οργανωμένη αγορά, η απαγόρευση: α) ισχύει για τα συνδεδεμένα με αυτή πρόσωπα, όπως αυτά ορίζονται στο ΔΛΠ 24 και β) προκειμένου για πράξεις που αποτιμώνται σε τουλάχιστον 10% του ενεργητικού της, ισχύει ακόμη και αν οι πράξει αυτές δεν εξέρχονται των ορίων των τρεχουσών συναλλαγών της εταιρείας με τρίτους».

Και εν προκειμένω παρατηρούμε ότι οι άνω αναφερόμενες διατάξεις του ΚΝ 2190/1920 είχαν πρόσφατα τροποποιηθεί ή και συμπληρωθεί κατά περίπτωση με τα άρθρα 29, 30 και 33 ν. 3604/2007, το άρθρο 3 ν. 3873/2010 και το άρθρο 16 παρ. 1 ν. 4013/2011.

3. Τέλος να σημειώσουμε ότι σύμφωνα με την παρ. 12 του αυτού ως άνω τρίτου άρθρου ν. 4156/2013, οι εκπρόσωποι των νομικών προσώπων ιδιωτικού δικαίου, δεν απαιτείται, για την δέσμευση της εκπροσωπούμενης από αυτούς εταιρείας, να θέτουν την υπογραφή τους κάτω από την εταιρική σφραγίδα αλλά απλώς (εκτός από την υπογραφή) να σημειώνουν το όνομα και την ιδιότητά τους.

Σπύρος Γ. Αλεξανδρής, δικηγόρος